SHFLETO LIBRIN

propedeutika e mjekësisë interne

Semiologjia klinike

Gani Bajraktari

 

Botimi i parë

Ky tekst radhitet ndër tekstet më cilësore të profilit të tij në botën mjekësore mbarëshqiptare

 

14.95€

9.95€

5€ ulje

Sasia 50 copë

Oferta e vlefshme deri me 10 qershor 2016

320 faqe të ilustruara me ngjyra

Lidhje me qepje

Dimensionet: 17 x 24 x 2 cm

Pesha : 690 gr

ISBN 978-9951-460-31-6

Transporti nga blerësi.

Transporti falas Për porositë mbi 40€

Autor

Përbmajta

Hyrje

Prof. Asoc. Gani Bajraktari

PhD FESC FACC

Internist-kardiolog

Drejtor i Klinikës së Kardiologjisë, Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Shef i Katedrës së Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë,  Universiteti i Prishtinës “Hasan Prishtina”, Prishtinë

 

Kontribues

Dr. Adem Haziri  dr. sc.

Internist-gastroenterolog

Klinika Interne, Qendra Klinike Universitare e Kosovës

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Adnan Emini

Kryeredaktor shkencor,

Zëvendës-president

ALB-MED, Dragash

Dr. Afërdita Ukimeri

Hematologe

Klinika e Hematologjisë, Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Afrim Blyta  dr.sc.

Neuropsikiatër

Klinika e Neurologjisë, Qendra Klinike Universitare e Kosovës,

Profesor në Katedrën e Neuropsikiatrisë, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Afrim Poniku

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë, Qendra Klinike Universitare e Kosovës

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Agron Ylli  dr.sc.

Endokrinolog

Klinika e Endokrinologjisë, QSUT “Nënë Tereza”, Tiranë

Profesor i endokrinologjisë, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Shkencave Mjekësore

Dr. Alma Idrizi  dr.sc.

Nefrologe

Klinika e Nefrologjisë, QSUT “Nënë Tereza”, Tiranë

Profesor asistent i semiologjisë klinike, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Shkencave Mjekësore

 

Dr. Anesti Kondili  dr.sc.  FESC

Kardiolog

Profesor i kardiologjisë

Fakulteti i Mjekësisë,

Universiteti i Shkencave Mjekësore, Tiranë

 

Dr. Arben Ivanaj

Hematolog

Klinika e Hematologjisë, QSUT “Nënë Tereza”, Tiranë

Profesor i hematologjisë

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Shkencave Mjekësore

Dr. Arlind Batalli

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

 Dr. Artan Ahmeti

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Behxhet Osmani

Pneumoftiziolog

Klinika e Sëmundjeve të Mushkërive

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Bejtush Zylfiu  dr.sc.

Internist-nefrolog

Klinika interne

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Besim Morina

Internist

Asistent në Katedrën e Fiziologjisë Patologjike

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Dafina Bytyqi  PhD

Specializante e ortopedisë

Asistente në Katedrën e Fiziologjisë Patologjike

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Dardan Koçinaj  dr.sc.

Internist

Klinika e Kardiologjisë

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Driton Vela

Internist

Asistent në Katedrën e Fiziologjisë Mjekësore

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Edmond Haliti

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Emrush Kryeziu  dr.sc.

Internist-hematolog

Klinika e Hematologjisë

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Fadil Ademaj

Internist-kardiolog

Klinikum Nürnberg Süd,

Nürnberg, Gjermani

Dr. Fisnik Jashari  PhD

Specializant i neurologjisë

Asistent në Katedrën e Histologjisë

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Gazmend Zhuri  dr.sc.

Pneumoftiziolog

Klinika për Sëmundje të Mushkërive,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent i angazhuar në Katedrën e Mjekësisë Interne, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Hedvig Kadriu  dr.sc.

Internist

Ligjërues në Katedrën Paramjekësore

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Ibadete Bytyçi

Specializante e Kardiologjisë

Klinika e Kardiologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Ilir Kurtishi

Onkolog

Instituti i Onkologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Fiziologjisë Mjekësore,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Ilir Rrecaj  mr.sc.

Specialist i mjekësisë familjare

Asistent i angazhuar në lëndën Mjekësi Familjare, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Jehona Ismaili

Interniste - reumatologe

Klinika e Reumatologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Jovan Basho  dr.sc.

Gastroentero-hepatolog

Shërbimi Hepatologji/Gastroenterologji,

QSUT „Nënë Tereza“, Tiranë

Profesor i gastroentero-hepatologjisë,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Shkencave Mjekësore

Dr. Kaltrina Ahmeti-Ajeti

Specializante e mjekësisë interne

Asistente në Katedrën e Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Kelmend Pallaska  dr.sc.

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Masar Gashi  dr.sc.  FESC

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Merita Emini-Sadiku  dr.sc.

Interniste-endokrinologe

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Mimoza Berbatovci-Ukimeri

Interniste-nefrologe

Klinika e Nefrologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Myftar Barbullushi  dr.sc.

Nefrolog

Shërbimi i Nefrologjisë, QSUT “Nënë Tereza”, Tiranë

Profesor i nefrologjisë,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Shkencave Mjekësore

Dr. Nehat Rexhepaj  mr.sc.

Internist-kardiolog

Klinika e Kardiologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent i angazhuar në Katedrën e Mjekësisë Interne, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Perlat Kapisyzi  dr.sc.  FCCP

Pneumolog

Spitali Universitar “Shefqet Ndroqi”, Tiranë

Profesor dhe shef i lëndës së pneumologjisë,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Shkencave Mjekësore

Dr. Pranvera Ibrahimi  PhD

Specializante në kardiologji,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Premtim Rashiti

Internist

Specializant në kardiologji

Asistent në Katedrën e Anatomisë,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Rrezarta Alihajdaraj-Halili

Interniste

Asistente në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Rukije Mehmeti  mr.sc.

Pneumoftiziologe

Klinika e Sëmundjeve të Mushkërive,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Rina Tafarshiku

Interniste dhe specializante në endokrinologji

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Sadik Zeka dr.sc.

Internist-gastroenterolog

Klinika e Gastroenterologjisë

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Shpend Elezi  dr.sc.

Internist-kardiolog

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Skender Baca  mr.sc.

Pneumoftiziolog

Klinika e Sëmundjeve të Mushkërive,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Skender Telaku  dr.sc.

Internist-gastroenterolog

Klinika e Gasroenterologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent i angazhuar në Katedrën e Mjekësisë Interne, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Sylejman Rexhepi  dr.sc.

Internist-reumatolog

Klinika e Reumatologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Tefik Leci  mr.sc.

Pneumoftiziolog

Klinika e Sëmundjeve të Mushkërive,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Ymer Elezi  dr.sc.

Internist-nefrolog

Klinika e Nefrologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Profesor në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Venera Berisha-Muharremi  dr.sc. Interniste-endokrinologe

Klinika e Kardiologjisë,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Asistent në Katedrën e Mjekësisë Interne

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Viola Gjylameti-Çavolli

Specializante në hematologji

Klinika e Hematologjisë

Qendra Spitalore-Universitare “Nënë Tereza”, Tiranë

Dr. Visar Berisha

Internist-gastroenterolog

Asistent në Katedrën e Fiziologjisë Patologjike

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Vjollca Hadri  mr.sc.

Pneumoftiziologe

Klinika e Sëmundjeve të Mushkërive,

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

Dr. Xhavit Bicaj

Radiolog

Profesor në Katedrën e Radiologjisë,

Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Prishtinës

Dr. Zoja Bujupi  mr.sc.

Pneumoftiziologe

Klinika e Sëmundjeve të Mushkërive

Qendra Klinike Universitare e Kosovës, Prishtinë

 

Pjesa e përgjithshme 1

Kapitulli 1: HYRJE 2

Kapitulli 2: HISTORIKU I SËMUNDJES 8

Kapitulli 3: EKZAMINIMI FIZIK 16

Kapitulli 4: EKZAMINIMI I PËRGJITHSHËM 22

Pjesa speciale 47

Kapitulli 5: EKZAMINIMI I SISTEMIT RESPIRATOR 48

Kapitulli 6: EKZAMINIMI I SISTEMIT KARDIOVASKULAR 76

Kapitulli 7: EKZAMINIMI I SISTEMIT DIGJESTIV 148

Kapitulli 8: EKZAMINIMI I SISTEMIT HEMOPOETIK 184

Kapitulli 9: EKZAMINIMI I SISTEMIT ENDOKRIN 198

Kapitulli 10: EKZAMINIMI I SISTEMIT UROGJENITAL 216

Kapitulli 11: EKZAMINIMI I SISTEMIT LOKOMOTOR 236

Kapitulli 12: EKZAMINIMI I SISTEMIT NERVOR 250

Bibliografia 270

Pjesa për vetëtestim 283

Pyetjet 284

Përgjigjet 292

Indeksi 294

 

 

Në veprën e njohur klasike angleze “Liza në botën e çudirave” zhvillohet një dialog shumë interesant ndërmjet personazheve Macja e dëshirave dhe Lizës, e cila, e hutuar ecte në një vend të panjohur. Kur arriti në një udhëkryq, ajo takoi Macen e dëshirave dhe e pyeti:

– “Ju lutem, a e dini se ku të shpie kjo rrugë?”

– “Po ku doni të shkoni?” – interesohet Macja.

– “Nuk e di!” – i përgjigjet Liza.

– “Nëse nuk e dini se ku po shkoni, atëherë nuk ka rëndësi se ku ju shpie rruga!” – ia kthen Macja.

Mjekësia është shkencë e veçantë por “fatkeqësisht” jo ekzakte! Çdo pacient ka individualitetin e tij dhe kur mjeku (e sidomos mjeku i ri) gjendet përpara pacientit, shpesh ndodhet në pozitën e Lizës në udhëkryq pa e ditur se ku do të arrijë në fund. Që mjeku i ri të mos gjendet në këtë pozitë, gjatë shekujve, shumë autorë kanë bërë përpjekje që të strukturojnë procesin e diagnostikimit dhe faktorët që ndikojnë në të. Bazuar në punën e tyre kolosale dhe përvojën tonë modeste, ky libër do të jetë një kontribut i autorit me bashkëpunëtorë që, studenti ynë të përvetësojë me lehtësi njohuritë dhe shkathtësitë e nevojshme, në mënyrë që me kompetencë dhe pavarësi të mjekojë çdo pacient në punën e tij të ardhshme profesionale. Por, si të arrihet ky qëllim? Që në vitin e parë të studimeve, shumë studentë të mjekësisë ëndërrojnë të bëhen kirurg e kardiolog “të mëdhenj”, e të tjerët, mjek të aftë. Pra, studenti fillon “me një ëndërr” shumë të rëndësishme, pa të cilën nuk ka ecje përpara në jetë. Më ka pëlqyer shumë një analizë e autorëve që merren

me cilësinë dhe përmirësimin e shërbimeve shëndetësore. Njëri nga ta kishte vërejtur se një trajner basketbolli u kishte thënë lojtarëve që gjatë gjithë lojës të mos ia ndanin sytë për asnjë çast tabelës së rezultatit! Por, “obsesioni me rezultatin është pengesë serioze për arritjen e fitores”. Si mundet ekipi të fitojë nëse trajneri kërkon nga lojtarët të mbajnë sytë vazhdimisht në tabelën e rezultatit?”. Ndërkaq, një trajner tjetër i kishte porositur të kundërtën: “..harroni rezultatin, studioni strategjitë e lojës; si të mbani topin, ku të vendosni duart, këmbët, si të ballafaqoheni me kundërshtarin, e mbi të gjitha, si të luani të pavarur?!”. Ky është qëlli-

mi kryesor edhe në studimin e mjekësisë; që të merrni njohuritë e nevojshme, të mësoni shkathtësitë për kryerjen e ekzaminimit, për punë në ekip dhe, më e rëndësishmja, të aftësoheni për të mësuar i pavarur dhe të fitoni shprehinë për të mësuar gjatë tërë jetës.

Në një moment të shkollimit, studentët, madje

dhe mjekët me përvojë, fitojnë vetëbesimin se kanë avancuar, kanë dije dhe shkathtësi të mira. Nganjëherë ndodh që të vetëmjaftohemi, por e vërteta është se gjithmonë mund të përmirësohet diçka dhe sado të mëdha të jenë njohuritë e shkathtësitë, ato nuk kanë fund, kurse gjërat elementare luajnë rol të rëndësishëm dhe vendimtar.

Një grup i alpinistëve të rryer kishte filluar një ngjitje të re në malin Mount Rainier,  një mal më i ulët se Everesti, në të cilin ishin ngjitur disa herë. Por këtë herë, atyre iu ishte bashkëngjitur një alpi-

nist i njohur (Phil Ershler). Udhëheqësi i grupit po i tregonte alpinistit të njohur që sa herë e kishin arritur majën, ishin rraskapitur! Ershler i këshilloi që, “para se të niseshin, duhet të mësonin sërish, si të ecin dhe si të merrnin frymë”. Prijësi i grupit mendoi “ky është i çmendur”, kurse pjesëtarët e tjerë të grupit, që kishin përvojë, duke qeshur, thanë: “këtu jemi për të mësuar teknika të reja, dhe jo si të ecim e të marrim frymë!” Megjithatë, Ershleri bëri atë që deshi, dhe pas gjashtë orësh, grupi kishte ndërruar mendjen! Ata kishin ushtruar shprehitë, veprimet dhe frymëmarrjen e pavetëdijshme, të cilat ishin transformuar në mjete të vetëdijshme, të planifikuara, dhe të përmbledhura për sukses në ngjitje malit. Mësuan edhe “hapin pushues”, shfrytëzimin e ritmit, bisedën gjatë lëvizjes, përqendrimin e vëmendjes, alternativat e vendosjes së këmbës, kërcimin dhe rrëshqitjen në kohën e duhur. Grupi morri mësime edhe mbi  pajisjet, formën e borës, vendosjen e këmbëve e të duarve dhe largësinë mes anëtarëve të grupit. Dhe kështu, nën këshillimin e Ershlerit, ecja dhe frymëmarrja nuk pengonin, e as ishin tronditëse. Ata dallonin nga fillestarët e dëshpëruar dhe frikësuar majave të bjeshkëve.

Ata kishin bërë bashkimin e shumë pjesëve të vogla dhe të qëllimshme, secila e projektuar nga teoria, përvoja praktike dhe logjika. Ditën tjetër grupi ecte dhe merrte frymë në mënyrë të re. Ata arritën në cakun e tyre, të sprovuar dhe pa u rraskapitur: bjeshka e njëjtë, metoda e re, përvoja e ndryshme!

Prandaj, qëllimi i këtij libri është të mësojë studentin që pasi të ketë përvetësuar njohuritë, shkathtësitë dhe qasjet, të mos harrojë që të kthehet sërish të mësojë, të përsërisë gjërat elementare në mjekësi, ose “si të ecë dhe të merrë frymë”, edhe pse nganjëherë duket se ato dihen vetvetiu.